Page 66 - 09 2020 EPAGGELMATIKA
P. 66
EΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ PRO-PAGES
ζονται με ακραίες ανοχές. Τα ημισυνθετικά (ορυκτέλαια σε εξωτερικούς παράγοντες, όπως υγρασία, οξυγό-
επεξεργασμένα έτσι, ώστε να έχουν χημική σύνθεση νο κ.λπ.
σχεδόν όμοια με αυτήν των συνθετικών) είναι μείγματα Η Σταθερότητα: Το λιπαντικό δεν πρέπει κάτω
ορυκτελαίων και συνθετικών λιπαντικών. από τις δυσμενείς συνθήκες λειτουργίας, να υφίστα-
Τα ανακυκλωμένα (ο βαθμός απόδοσής τους φτάνει ται αλλοιώσεις τέτοιες, που να απαγορεύουν την πα-
το 70% σε σχέση με τα μη ανακυκλωμένα). ραπέρα χρήση του. Ένα μέγεθος που χαρακτηρίζει
τα λιπαντικά, είναι το ιξώδες. Χονδρικά θα μπορού-
Ποιες είναι οι βασικές ιδιότητες σαμε να πούμε, ότι το ιξώδες φανερώνει πόσο πα-
των λιπαντικών; χύ ρευστό είναι ένα λιπαντικό. Για μια συγκεκριμένη
θερμοκρασία, όσο χαμηλότερο είναι το ιξώδες, τόσο
Η χρήση των λιπαντικών είναι αναγκαία για τη λει-
τουργία των μηχανών, αφού βασικός προορισμός τους πιο λεπτόρρευστο θα είναι το λιπαντικό. Το ιξώδες
είναι η μείωση της τριβής (άρα και της απώλειας έρ- ενός λιπαντικού μεταβάλλεται αντιστρόφως ανάλο-
γου) και προστασία από τη φθορά των κινητών μερών. γα σε σχέση με τη θερμοκρασία, πράγμα που σημαί-
Σε ένα αυτοκίνητο, υπολογίζεται, ότι το 6% από την νει, ότι στις υψηλές θερμοκρασίες το λάδι γίνεται πιο
ενέργεια που αποδίδει το καύσιμο, καταναλώνεται σαν λεπτόρρευστο. Οι μεταβολές αυτές είναι ανεπιθύμη-
ενέργεια τριβών. Οι βασικές ιδιότητες που πρέπει να τες. Στην πραγματικότητα οι απαιτήσεις μας είναι δι-
έχει ένα λιπαντικό, είναι οι εξής: αμετρικά αντίθετες, αφού για την καλή λίπανση και
Η Λιπαντική Ικανότητα: Σ αυτήν την ιδιότητα την εύκολη εκκίνηση ενός κρύου κινητήρα χρειάζε-
οφείλεται η μείωση των τριβών καθώς και των φθο- ται χαμηλό ιξώδες.
ρών σε μία μηχανή. Με το σχηματισμό ενός φιλμ από Τι σημαίνουν τα νούμερα 0W-40 και τι εί-
λιπαντικό ανάμεσα στις κινούμενες μεταλλικές επιφά- ναι το ιξώδες; Ο εκάστοτε κατασκευαστής ορί-
νειες, επιτυγχάνεται η μετατροπή της τριβής από «ξη- ζει το τύπο του λιπαντικού για τον κινητήρα που
ρά» σε «υγρή». Οι λιπαινόμενες μεταλλικές επιφάνει- κατασκευάζει, μέσω μιας κωδικής ονομασίας (για
ες, ασκούν πίεση τείνοντας να απομακρύνουν το φιλμ παράδειγμα 0W-40). Σύμφωνα με τη Society of
του λιπαντικού, το οποίο για να αντισταθεί πρέπει να εί- Automotive Engineers (SAE), ο βαθμός χειμώ-
ναι σε θέση να «φέρει» φορτίο. να (winter) ακολουθείται από το γράμμα W και,
Η Ψυκτική Ικανότητα: Η θερμότητα που αναπτύσ- όσο μικρότερος είναι, τόσο πιο σταθερό παρα-
σεται από το έργο της μηχανής που καταναλώνεται σε μένει το ιξώδες του λιπαντικού σε χαμηλές θερ-
ενέργεια τριβών πρέπει να απαχθεί από τα σημεία τρι- μοκρασίες (δηλαδή τα 10W εμφανίζουν καλύ-
βής για να αποτραπεί η δημιουργία υψηλών θερμοκρα- τερη συμπεριφορά στο κρύο από τα 20W). Το 40
σιών. Το ρόλο του ψυκτικού μέσου παίζει το λιπαντικό. που ακολουθεί, είναι ο βαθμός καλοκαιριού και,
Η ικανότητα του λιπαντικού να ψύχει τις τριβόμενες επι- όσο μεγαλύτερος είναι, τόσο περισσότερο παρα-
φάνειες, έχει άμεση σχέση με την ειδική του θερμότητα μένει σταθερό το λάδι σε υψηλές θερμοκρασίες.
και τη θερμική του αγωγιμότητα. Ο όρος «ιξώδες», χαρακτηρίζει την αντίσταση που
Μη Διαβρωτικότητα: Το λιπαντικό δεν πρέπει παρουσιάζουν τα υγρά (και τα αέρια) στη ροή τους.
να περιέχει, ούτε να δημιουργεί ουσίες που είναι δυ- Η αντίσταση που παρουσιάζουν τα λιπαντικά (πιο
νατό να προσβάλλουν (διαβρώσουν) τις τριβόμενες αργή ροή από το νερό, το οινόπνευμα κ.α.) οφεί-
επιφάνειες, καθώς και το υπόλοιπο σύστημα λίπαν- λεται στις διάφορες εσωτερικές τριβές των μορίων
σης (αγωγούς και δεξαμενή αποθήκευσης). Πολλές του λιπαντικού από τις δυνάμεις συνοχής σε τέτοιο
φορές το λιπαντικό καλείται να προστατεύσει τις λι- βαθμό, ώστε το ιξώδες αποτελεί το μέτρο αντίστα-
παινόμενες επιφάνειες, από διάβρωση οφειλόμενη σης του υγρού στη ροή. Δηλαδή, όσο πιο παχύρ-
ρευστο είναι ένα υγρό, τόσο μεγαλύτερο ιξώδες.
66